Како да се справиме со мобинг на работно место?

Мобингот, познат и како малтретирање на работното место, е сериозен проблем што може да има негативно влијание врз менталното здравје на вработените, задоволството од работата и целокупната благосостојба.

Ако се соочувате со мобинг на работа, важно е да преземете чекори за решавање на проблемот и заштита на вашите права.

Во прилог неколку совети како да се справите со мобингот на работното место:

• Препознајте ги знаците: Мобингот може да има многу форми, вклучувајќи вербална злоупотреба, заплашување, исклучување и саботажа. Ако редовно доживувате некое од овие однесувања, може да бидете жртва на малтретирање на работното место.
• Зборувајте: Ако се чувствувате удобно да го правите тоа, разговарајте со личноста која ви го прави мобингот и дајте ѝ до знаење дека таквото однесување не е прифатливо. Бидете цврсти, но смирени и држете се до фактите за она што се случува. Понекогаш, едноставното соочување со личноста може да биде доволно за да се стави крај на однесувањето.
• Документирање на инциденти: Водете евиденција за какви било инциденти на мобинг, вклучувајќи го датумот, времето, локацијата и деталите за тоа што се случило. Ова може да ви помогне да ги идентификувате моделите на однесување и да обезбедите докази доколку треба да поднесете жалба.
• Побарајте поддршка: Мобингот може да биде стресно и изолирачко искуство. Важно е да побарате поддршка од пријателите, семејството или терапевт кој ќе ви помогне да се справите со ситуацијата. Можеби ќе сакате да се обратите до програмите за помош на вработените или правните ресурси за дополнителна поддршка.
• Пријавете го однесувањето: Ако мобингот продолжи или стане поостри, можеби ќе треба да го пријавите однесувањето кај вашиот претпоставен или претставник за човечки ресурси. Бидете јасни и конкретни за тоа што се случувало и обезбедете каква било документација што сте ја собрале. Вашиот работодавец има законска обврска да се справи со малтретирањето на работното место и треба сериозно да ја сфати вашата жалба.

Законот за работни односи на С. Македонија забранува мобинг (психичко вознемирување на работно место) со член 6, 9-а и 11.

Забрана на дискриминацијата

Член 6

Работодавачот не смее барателот на вработување (во натамошниот текст: кандидат за вработување) или работникот, да го става во нееднаква положба заради расно или етничко потекло, бојата на кожата, полот, возраста, здравствената состојба, односно инвалидност, религиозното, политичко или друго убедување, членување во синдикатите, националното или социјалното потекло, статус на семејството, имотната состојба, половата насоченост или заради други лични околности.

На жените и мажите мораат да им бидат обезбедени еднакви можности и еднаков третман во врска со:

пристап до вработување, вклучувајќи унапредување и стручна и професионална обука во работата;

условите за работа;

еднаква исплата за еднаква работа;

професионални шеми за социјалното осигурување;

отсуство од работа;

работно време и

откажување на договорот за вработување.

Принципот на еднаков третман подразбира забрана за директна и/или индиректна дискриминација, во смисла на ставовите (1) и (2) од овој член.

Психичко вознемирување на работно место (мобинг)

Член 9-а

Забранет е секаков вид психичко вознемирување на работно место (мобинг).

Психичко вознемирување на работно место (мобинг)  претставува  дискриминација во смисла на членот 6 од овој закон.

Психичко вознемирување на работно место (мобинг), во смисла на овој закон, е секое негативно однесување од поединец или група кое често се повторува (најмалку во период од шест месеца), а претставува повреда на достоинството, интегритетот, угледот и честа на вработените лица и предизвикува страв или создава непријателско, понижувачко или навредливо однесување, чија крајна цел може да биде престанок на работниот однос или напуштање на работното место.

Извршител на психичко вознемирување на работното место (мобинг) може да биде едно или повеќе лица со негативно однесување во смисла на ставот (3) од овој член, без оглед на нивното својство (работодавач како физичко лице одговорно лице или работник).

Товар на докажување во случај на спор

Член 11

Ако кандидатот за вработување, односно работникот, во случај на спор изнесе факти дека работодавачот постапил спротивно на членовите 6 и 9 од овој закон, на работодавачот е товарот на докажувањето дека немало каква било дискриминација, односно дека постапил во согласност со членовите 6 и 9 на овој закон, освен ако докаже дека различниот третман е направен поради исклучоците од членот 8 на овој закон.

Во случај на спор, кога е постапено спротивно на членот 9-а од овој закон, товарот на докажувањето паѓа на поединец или група против кои е поведен спор за вршење на психичко вознемирување (мобинг) на работно место, освен ако докажат дека различниот третман е направен поради исклучоците од членот 8 на овој закон.

Поради поведување постапка за правна заштита од психичко вознемирување на работното место (мобинг), како и сведочење во текот на постапката, на вработеното лице не може на посреден или непосреден начин да му се влошат условите за работа, односно не може да биде ставен во неповолна положба, посебно со намалување на заработувачката, преместување на друго работно место или спречување на напредување или стручно усовршување.

Во случај на спор кога е постапено спротивно на членот 9-б од овој закон, товарот на докажување паѓа на работодавачот.

Справувањето со мобингот на работното место може да биде тешко, но важно е да преземете акција за да ги заштитите вашите права. Со препознавање на знаците на мобинг, зборување, документирање инциденти, барање поддршка и пријавување на однесувањето, можете да помогнете да се стави крај на малтретирањето на работното место и да се создаде попозитивна и поздрава работна средина.

„Работничките права се човекови права!“